آسمان مهرماه میزبان بارش شهابی جباری و دو دنباله‌دار درخشان

به گزارش پارت نیوز؛ در شب‌های پایانی مهرماه ۱۴۰۴، آسمان ایران شاهد یکی از چشم‌نوازترین رویدادهای نجومی سال خواهد بود؛ جایی که بارش شهابی جباری (Orionids) هم‌زمان با درخشش دو دنباله‌دار لمون و سوان، نمایشی کم‌نظیر از شکوه کیهان را رقم می‌زند. این پدیده از شامگاه سه‌شنبه ۲۹ مهر تا بامداد چهارشنبه ۳۰ مهر به اوج خود می‌رسد و علاقه‌مندان می‌توانند آن را در تاریک‌ترین و شفاف‌ترین ساعات شب، بدون نیاز به ابزار خاصی تماشا کنند.

اوج بارش شهابی جباری؛ هدیه‌ای از دنباله‌دار هالی

بارش شهابی جباری که هرساله در نیمه مهر تا اوایل آبان رخ می‌دهد، حاصل عبور زمین از میان غبارهای به‌جامانده از دنباله‌دار تاریخی هالی (Halley’s Comet) است. ذرات این دنباله‌دار با سرعتی نزدیک به ۶۶ کیلومتر در ثانیه وارد جو زمین می‌شوند و رگه‌هایی درخشان در آسمان پدید می‌آورند.
امسال، ماه در فاز نو قرار دارد؛ به همین دلیل نور ماه مزاحم دید شهاب‌ها نخواهد بود و در شرایط مطلوب می‌توان تا ۲۰ شهاب در هر ساعت را مشاهده کرد.

به گفته کارشناسان انجمن نجوم ایران، لحظه اوج بارش حدود ساعت ۲ بامداد چهارشنبه ۳۰ مهر خواهد بود و بهترین جهت برای تماشا، ناحیه‌ای حدود ۳۰ درجه بالاتر از ستاره سرخ‌فام ابط‌الجوزا (Betelgeuse) در صورت فلکی شکارچی است.

دو دنباله‌دار درخشان در کنار شهاب‌ها

هم‌زمان با این بارش، دو دنباله‌دار تازه‌کشف‌شده نیز درخشان‌ترین لحظات خود را تجربه می‌کنند.
دنباله‌دار لمون که در دی‌ماه ۱۴۰۳ کشف شد، پس از غروب خورشید در سمت شمال‌غربی آسمان، میان انتهای ملاقه دب‌اکبر و ستاره درخشان ژوبین‌دار (Arcturus) قابل مشاهده است.
در سوی دیگر، دنباله‌دار سوان که در شهریور ۱۴۰۴ توسط رصدخانه خورشیدی ناسا شناسایی شد، در ارتفاعات جنوب و جنوب‌غربی، نزدیک ستاره التایر (Altair) از مثلث تابستانی، با چشم غیرمسلح یا دوربین دوچشمی دیده می‌شود.

دیگر پدیده‌های نجومی هفته

به گفته سخنگوی کمیته آماتوری انجمن نجوم ایران، این هفته آسمان کشور میزبان دو مقارنه زیبا نیز خواهد بود:

• مقارنه مریخ و عطارد در شامگاه دوشنبه ۲۸ مهر

• رویت هلال ماه جمادی‌الاول در شامگاه چهارشنبه ۳۰ مهر

نکات کاربردی برای رصد بهتر

• بهترین زمان: از نیمه‌شب تا پیش از طلوع خورشید

• مکان مناسب: نقاط تاریک و مرتفع با حداقل آلودگی نوری

• ابزار پیشنهادی: چشم غیرمسلح یا دوربین دوچشمی؛ برای عکاسی، دوربین DSLR با لنز واید و نوردهی بلند

• نکته مهم: حداقل ۲۰ دقیقه در تاریکی بمانید تا چشمانتان به محیط عادت کند

 میراث درخشان هالی در آسمان پاییز

دنباله‌دار هالی که آخرین بار در زمستان ۱۳۶۴ دیده شد، هر ۷۶ سال یک‌بار به نزدیکی خورشید بازمی‌گردد. بارش‌های شهابی جباری (Orionids) در پاییز و اتادلوی (Eta Aquarids) در بهار، هر دو یادگار عبور این دنباله‌دار افسانه‌ای از منظومه شمسی هستند.

رخداد هم‌زمان بارش شهابی جباری و درخشش دو دنباله‌دار تازه، یکی از نادرترین مناظر نجومی دهه اخیر در آسمان ایران است. ترکیب این سه پدیده در شب‌هایی با آسمان تاریک و بدون نور ماه، فرصتی استثنایی برای عکاسان نجومی و دوست‌داران آسمان شب فراهم می‌کند تا نمایش سه‌گانه‌ای از نور، غبار و حرکت کیهانی را ثبت کنند.

انتهای مطلب