مقایسه روند بازدهی بازارهای مالی در 1401

به گزارش پارت نیوز؛ سال 1401 سال عجیب و پر افت‌وخیزی بود؛ به همین جهت بازدهی بازارهای مالی در حوزه های مختلف ازجمله سکه ، طلا ، دلار ، خودرو و مسکن را با هم بررسی خواهیم کرد.

سال گذشته سالی بود که به‌طور مشخص آسیب زیادی به اقتصاد تولید زد و سرمایه‌ها را از صنعت به سمت بازار روانه کرد. در همین راستا دولت در روزهای پایانی سال تصمیم به افزایش سودهای بانکی گرفت تا شاید به‌واسطه سود بانکی بخشی از نقدینگی شناور در بازار جمع شود. اما با این وجود موفق عمل نکرد تا امروز برایتان تحلیلی از آنچه به آن بازدهی بازارهای مالی است بگوییم.

اگر بگوییم دلار شاخص اصلی بازارهای مالی ایران است حرف اشتباهی نزدیم ، وابستگی اقتصاد ایران به دلار از اینجا خود را نشان می‌دهد که با شروع التهاب در بازار دلار و ارز بازدهی بازارهای مالی و سرمایه‌ای تمامی بازارهای موازی دیگر تحت تأثیر قرار گرفتند و زمام امور عملاً از دست دولت و بازار خارج شد. نتیجه این عدم کنترل یا عدم امکان کنترل در بازار دلار افزایش قیمت افسارگسیخته تمامی قیمت‌ها در بازارهای گوناگون بود. ولی بازارهای سرمایه‌ای و مالی بیشترین تأثیر را از این مهم گرفتند.

افزایش نرخ دلار چنان شوک بزرگی به دولت وارد کرد که رئیس بانک مرکزی از سمت خود برکنار شد. او تا آخرین روزهای کاری خود در این سمت به‌طور مداوم اعلام می‌کرد که به‌زودی دلار ثبات پیدا خواهد کرد و بازار به شرایط طبیعی خود برمی‌گردد. اما تصمیم بر این شد که محمدرضا فرزین جایگزین او شود.

فرزین در اولین اقدام عملیاتی از سیاست حذف ارز مرجع عقب‌نشینی کرد. وی با اعلام این موضوع که به واردات کالاهای اساسی حداقل برای یک سال و نیم آینده ارز 28 هزار 500 تومانی تخصیص پیدا می‌کند سعی در آرام کردن بازار ارز کرد اما تاثیر چندانی نداشت تا سال 1401 سالی باشد که صدای شکستن استخوان‌های ریال زیر پای دلار شنیده شد.

دلار تاثیر گذارترین عنصر بر بازدهی بازارهای مالی ایران در سال 1401

سال 1401 در حالی شروع شد که قیمت دلار در بازار 25 تا 26 هزار تومان متغیر بود؛ اما در ماه پایانی سال این عدد به 60 هزار تومان رسید که با ورود دیرهنگام دولت به‌قصد کنترل جدی قیمت تا 45 الی 46 هزار تومان کاهش پیدا کرد. بر اساس این اطلاعات ساده که در بازار موجود است بازار دلار در سال 1401 به‌طور میانگین 74 درصد رشد را نشان می‌دهد.

وضعیت دلار در شش‌ماهه اول سال 1401

سیر حرکتی دلار را باید به دو قسمت 5 ماه اول سال و هفت ماه باقی‌مانده سال تقسیم کرد. جایی که دلار از اواخر مرداد شروع به حرکت کرد و از کانال 27 هزار تومان با سرعتی کم شروع به حرکت به سمت کانال‌های بالاتر کرد و در پایان شهریور کانال 30 هزار تومان را لمس کرد.

شوک افزایش قیمت دلار تا سطح غیرقابل‌باور به نهادهای حکومتی و دولتی پیامی واضح داشت. افزایش قیمت دلار ناشی از تنش‌های زیادی است که با جهان داریم و تحریم‌هایی که بر اقتصاد کشور حاکم شده است. در کنار این‌ها کسری بودجه  به همراه رشد نقدینگی باعث ایجاد تورم شده ریالی شده؛ همه این‌ها اسکلت ریال را به لرزه درآورد باعث شد تا ریال در مقابل دلار کم بیاورد و بازدهی بازارهای مالی وابسته به دلار خود به خود افزایش یابد به طوری که در بهمن و اوایل اسفند دیگر قیمت دلار از ساعتی تا ساعت دیگر فرق داشت و استخوان‌های ریال و به‌واسطه آن اقتصاد کشور شکسته شد. در پایان اما با تغییر سیاست‌های ایران در قبال عربستان کورسوی امیدی برای حل مسائل کشور با جهان روشن شد. خبر آغاز مجدد روابط ایران و عربستان و بازگشایی سفارتخانه‌های دو کشور آبی بود بر آتش دلار تا این حریق سهمگین اقتصادی کمی تحت کنترل درآید. جالبی این آرامش نسبی در بازار علت آن است که نه اقتصادی بلکه سیاسی است و نشان می‌دهد درصورتی‌که سیاست‌گذاری‌های کلان کشور به سمت حل مسائل با جهان برود می‌تواند مشکلات اقتصادی بی‌دلیلی که بر دوش مردم گذاشته کم کند و بعد از ترمیم اقتصاد و تقویت آن به دنبال آرمان‌های خود برود.

اگر این خبر در 7 اسفند 1401 مخابره نمی‌شد پیش‌بینی‌ها برای قیمت دلار در پایان سال به‌جای 46 هزارتومانی روی تابلو رفت بیش از 68 هزار تومان بود.

دلار دارای رتبه چهارم بازدهی بازارهای مالی در سال 1401 ایران را کسب کرد.

سکه گوی سبقت را از طلا در بازدهی بازارهای مالی ربود

بازار سکه طبیعتاً باید بازار وابسته‌ای به طلا باشد و بعد از مشخص شدن شاخص‌های قیمت طلا قیمت خود را نمایان کند اما به‌هم‌ریختگی بازار چنان بود که سکه هرروز با رشد فزاینده‌ای روی به بالا حرکت می‌کرد و در پایان سال بالاترین بازدهی بازارهای مالی را به نام خود ثبت کرد. از یک‌سو قیمت‌های جهانی طلا به‌واسطه جنگ اوکراین روی به افزایش بود و از سوی دیگر بازار موازی مالی (دلار) که نقش مهمی در قیمت طلا دارد هرروز افزایش را نشان می‌داد. همه این‌ها به بازار این پیش‌بینی را می‌داد که سکه بازهم گران‌تر خواهد شد. این وضعیت چنان ادامه پیدا کرد که بعضاً حباب سکه تمام بهار آزادی باقیمت ربع‌سکه در بازار برابری می‌کرد و برای اولین بار به اعداد 6 میلیون و 7 میلیون تومان رسید. ربع‌سکه در سال 1401 پرمنفعت‌ترین سکه بازار بود و حسابی کاسبی‌اش سکه شده بود.

ماه‌های اول سال 1401 قیمت سکه تمام بهار در کانال 12 میلیون تومان کم‌وزیاد می‌شد اما در روزهای پایانی سال این عدد به 29 میلیون‌ تا 30 میلیون تومان رسیده بود و فروشنده‌ای در بازار نبود. با این حساب بازدهی مالی سکه بیش از 142 درصد بود.

روزهای آرام سکه در نیمه اول سال

سکه در نیمه اول سال و قبل از شروع به طغیان دلار روزهای آرام و رو به رشدی را طی می‌کرد. قیمت هر قطعه سکه بهار آزادی در زمان شروع اغتشاشات مربوط به حادثه فوت مهسا امینی در 30 شهریور 1401 نهایتاً به 14 میلیون و 200 هزار تومان رسید. این در حالی است که در پایان سال سکه 30 میلیون تومان قیمت‌گذاری می‌شد و فروشنده‌ای در بازار حضور نداشت و همه خریدار بودند.

سکه دارای رتبه اول بازدهی بازارهای مالی در سال 1401 ایران است.

طلا رتبه دوم بازدهی بازارهای مالی در سال 1401

طلا 18 عیار در ماه‌های اول سال 1401 چیزی در حدود 1 میلیون و 250 هزار تومان بود اما با اوج‌گیری قیمت طلا در پایان سال این عدد به 2 میلیون و 640 هزار تومان رسید. درواقع در پایان سال 1401 هر گرم طلا 18 عیار 113 درصد رشد داشت.

این مهم در حالی است که قیمت هر گرم طلای 18 عیار در روز 30 شهریور 1401 نهایتاً 1 میلیون و 366 هزار و 100 تومان بود و این میزان رشد قیمت بیشتر مربوط به 6 ماهه دوم سال است.

طلا رتبه دوم بازدهی بازارهای مالی در سال 1401 را به خود اختصاص داد.

مسکن دارای کمترین بازدهی بازارهای مالی 1401 بود

بازار مسکن نیز همانند سایر بازارها در نیمه دوم سال رشد چشمگیر و فزاینده‌ای داشت. قیمت میانگین هر مترمربع آپارتمان در تهران در بهمن‌ماه 1401 در مقایسه با فروردین چیزی در حدود 60 درصد رشد را نشان می‌دهد.  این قیمت از عدد 32 میلیون تومان در فروردین‌ماه به 55 میلیون تومان در بهمن رسید.

این افزایش قیمت و انتظار تورمی که در بازار شکل گرفت باعث شد فروشنده در بازار کم شود که این مسئله خود عاملی برگرانی بیشتر شد. خریداران نیز به دلیل افزایش ناگهانی مسکن و رشد تصاعدی آن عملاً نتوانستند وارد بازار شوند و خرید مسکن برای خانه اولی‌ها و اجاره‌نشین‌ها تقریباً به یک آرزو تبدیل‌شده است مگر آنکه سیاست‌گذار کلان این حوزه با راهکارهای اجرایی بتواند این بازار را وادار به عقب‌نشینی کند.

بازار مسکن جزو کم ریسکترین بازارهای مالی 1401 بود که در دارای آخرین جایگاه بازدهی بازارهای مالی می باشد.

خودرو ، جایگاه سوم بازدهی بازارهای مالی 1401 را به نام خود ثبت کرد

در دوره ریاست جمهوری حسن روحانی شعار معروفی از طرف منتقدان به سیاست‌های اقتصادی دولت بیان می‌شد. شعار ” پراید رسید به زانتیا مهدی بیا مهدی بیا ” . پراید این روزها از زانتیا هم گذر کرده و اگر به همین منوال پیش برویم حتی ماکسیما را هم خواهد گرفت چه رسد به زانتیا!

عجیب‌ترین وضعیت در بازارها اختصاص دارد به بازار خودرو؛ بازاری که بارها دستخوش تغییرات شد. روزی خودرو قرعه‌کشی می‌شد و روزی به سامانه جامع می‌رفت، روز دیگر خودروهای داخل گمرک ترخیص می‌شد و روز دیگر وزارت صمت دنبال پلتفرم مشترک بود. گویی سردرگمی بازار بیشتر از آنکه تحت تأثیر دلار باشد تحت تأثیر سیاست‌گذاری‌های عجیب وزارت صمت بود.

بازار خودرو در سال 1401 رکود تورمی شدیدی را تجربه کرد. افزایش قیمت شدید در بازار همراه با رکود مرگبار که باعث بسته شدن بسیاری از نمایشگاه‌های خودرو شد؛ در انواع خودروهای داخلی و خارجی محسوس بود. این ماجرا تا جایی پیش رفت که خودرو دنا پلاس توربو به‌عنوان پرچم‌دار ایران‌خودرو در شروع سال باقیمت 396 میلیون تومان در بازار عرضه می‌شد و همین خودرو در پایان سال به یک میلیارد تومان رسید. در این میان عجیب‌تر آنکه هیچ‌یک از سیاست‌های دولت در این حوزه نتوانست بازار را آرام کند نه قرعه‌کشی جواب داد و ن عرضه خودرو در بورس حتی خبر آزاد شدن واردات نیز قیمت‌ها را کاهش نداد.

اقتصادی‌ترین خودروی بازار که دیگر تولید نمی‌شود یعنی پراید ۱۳۱ در ۱ فروردین ۱۴۰۱ باقیمت ۱۶۹ میلیون تومان خریدوفروش می‌شد اما این خودرو در آخرین روز سال حدود ۳۱۵ میلیون تومان دادوستد شد . با این اوصاف اقتصادی‌ترین خودرو کشور رشد 86 درصدی را تجربه کرد.

قیمت پراید 131 که به‌عنوان شاخص خدمتتان ارائه شد در روز 30 شهریور 1401 به 185 میلیون تومان رسیده بود که این نشان از تأثیر بازارهای مالی ازجمله دلار بر قیمت بازار خودرو دارد.

بورس در بازدهی بازارهای مالی از آخر دوم شد!

همه فکر می‌کنند که بورس در سال 1401 بدترین انتخاب برای سرمایه‌گذاران باشد؛ اما بورس هم نشان داد در بازدهی بازارهای مالی  خیلی از بازارهای موازی عقب نبود و در سال 1401 چیزی در حدود 68 درصد رشد را نشان داد.

شاخص کل بورس در سال ۱۴۰۱، روزهای پرفرازونشیبی را پشت سر گذاشت و درنهایت سال را در کانال ۱.۹ میلیون واحدی به پایان برد.شاخص کل بورس تهران درحالی‌که در ابتدای سال در کانال ۱.۳ میلیون واحد قرار داشت، سال ۱۴۰۱ را در محدوده یک‌میلیون و ۹۰۰ هزار واحد به پایان برد.

به‌این‌ترتیب بازدهی بورس به‌طور متوسط در سال گذشته، ۴۳ درصد بوده است. شاخص هم‌وزن نیز در پایان سال نسبت به سال ۱۴۰۰، ۲۳۶ هزار و ۹۷۹ واحد رشد داشته است که افزایش ۶۸ درصدی را نشان می‌دهد.

ارزهای دیجیتال بدترین انتخاب برای بازدهی بازارهای مالی در سال 1401 بودند

گروهی از سرمایه‌گذاران به دلیل ریسک بالای بازارهای داخلی به سراغ بازارهای بین‌المللی مانند ارزهای دیجیتال رفتند. در این بازار در 15 فروردین 1401 قیمت بیت کوین 12,598,852,000 ریال بود. قیمت همین ارز در بازار در 15 اسفند 1401 به عدد 11,577,409,000 رسید که برای کسانی که بیت کوین نگه‌داشته بودند ضرر سنگینی محسوب می‌شود اما مزرعه‌داران بیت کوین از این موضوع خرسند باید باشند.

سخن پایانی

با نگاهی ساده به گزارش بالا می‌توانید ببینید که با ناامیدی سرمایه‌گذاران از امکان تغییر در سیاست‌های نظام در حوزه ارتباطات خارجی من‌جمله امضاء برجام سرمایه‌گذاران  سرمایه‌های خود را به سمت بازارهایی حرکت دادند که بتواند حداقل سرمایه آن‌ها را حفظ کند. این وضعیت با عدم امنیت سرمایه به دلیل حوادث بعد از فوت مهسا امینی همراه شد تا کشور دچار بحران‌های جدی شود و اقتصاد به هم بریزد.

باوجود تمامی موارد ذکرشده در لیست بازدهی بازارهای مالی ، بازار سکه در ایران با رشد 113 درصدی بازار مناسبی برای سرمایه‌گذاری در سال 1402 باشد چراکه نسبت به سایر بازارها از قیمت و حجم کمتری برخوردار است و می‌توان آن را به‌راحتی مدیریت کرد. فلذا درصورتی‌که تمایل به سرمایه‌گذاری‌های با ریسک بالا دارید می‌توانید وارد این بازار شوید.

اما اگر شما جزو آن دسته از افرادی هستید که علاقه‌ای به سرمایه‌گذاری‌های پر ریسک ندارید پیشنهادمان به شما بازار خودرو یا بازارهایی مانند مسکن  است.

در وضعیت فعلی بازار باوجود افزایش چشم‌گیر سودهای بانکی بازهم سپرده‌گذاری کاری عاقلانه نیست و پیشنهاد نمی‌شود.

انتهای مطلب