همه چیز درباره دغدغه‌ها و مشکلات فریلنسری در ایران
فریلنسری به عنوان یک مدل کاری مستقل و انعطاف‌پذیر، در سال‌های اخیر در ایران رشد چشمگیری داشته است. اما با وجود این رشد، فریلنسرها با چالش‌ها و مشکلات متعددی مواجه هستند که مانع از بهره‌برداری کامل از پتانسیل‌های این شغل می‌شود. از جمله مهم‌ترین دغدغه‌ها و مشکلات فریلنسری در ایران می‌توان به مسائل مالی، مشکلات ارتباطی، رقابت‌های ناعادلانه، و فقدان فرهنگ سازمانی مناسب اشاره کرد. این مسائل نه تنها بر کیفیت و کارایی فریلنسرها تأثیر می‌گذارد، بلکه فرصت‌های رشد و شکوفایی این بخش از نیروی کار را نیز محدود می‌کند.
به گزارش پارت نیوز؛ دغدغه‌ها و مشکلات فریلنسری در ایران شامل تصورات نادرستی است که افراد در مورد این شغل دارند. بسیاری از مردم فریلنسرها را افرادی تک‌رو و انتقادناپذیر می‌دانند و محیط کاری آنها را فردی و منزوی تصور می‌کنند. این نگرش نادرست در جامعه رایج است که کار گروهی می‌تواند موجب ضعف و آسیب‌پذیری کسب‌وکار شود. در حالی که در کشورهای پیشرفته‌تر در زمینه فریلنسری، افراد با تخصص‌های مختلف گرد هم می‌آیند و گروه‌های کاری کوچکی تشکیل می‌دهند تا پروژه‌های بزرگتر را دریافت کرده و سرعت کار خود را افزایش دهند. متأسفانه این دیدگاه غلط در ایران باعث می‌شود که فریلنسرها نتوانند از ظرفیت‌های خود در کارهای گروهی بهره‌برداری کنند.
فهرست
دغدغه‌ها و مشکلات فریلنسری در ایران
| سته‌بندی | مشکلات و دغدغه‌ها | توضیحات |
| بازاریابی | شکست در بازاریابی | – عدم اعتماد کارفرمایان به دلیل تجربیات منفی قبلی
– عدم برندسازی مناسب – نداشتن رزومه قوی |
| قرارداد و درآمد | قراردادهای غیر استاندارد و تعرفه‌های نامشخص | – عدم آگاهی از
مسائل حقوقی و مالی – تفاوت زیاد درآمدها در داخل و خارج از شرکت‌ها – عدم آگاهی کارفرمایان از مهارت فریلنسرها |
| بیمه و مجوز | عدم تعلق بیمه و مشکلات مربوط به مالیات و مجوز‌ها | – عدم وجود قوانین و حمایت‌های دولتی برای فریلنسرها
– کسر مالیات و بیمه از حقوق بدون مزایای متقابل – مشکلات مربوط به مجوز کسب و کار در منزل |
| محل کار | عدم وجود محل کار مناسب | – عدم توافق کارفرمایان برای اختصاص فضا
– عدم توانایی پرداخت اجاره دفتر کار – کمبود فضاهای کار اشتراکی به خصوص در شهرهای کوچک |
| رفتار و فرهنگ | عدم کار گروهی و فرهنگ سازمانی | – تصورات غلط درباره تک‌رو بودن فریلنسرها
– عدم استفاده از دانش و تجربه فریلنسرها در پروژه‌های بزرگ |
فریلنسری یا کار به صورت مستقل، یکی از مدل‌های کاری است که در سال‌های اخیر در ایران به ویژه پس از گسترش اینترنت و پلتفرم‌های آنلاین، رونق گرفته است. فریلنسرها معمولاً به طور مستقل از دیگران برای پروژه‌های مختلف کار می‌کنند و به صورت از راه دور با مشتریان خود در ارتباط هستند. اگرچه فریلنسری فرصت‌های زیادی را برای کارآفرینی و کار از خانه فراهم کرده است، اما مشکلات و چالش‌های زیادی نیز در این مسیر وجود دارد. این مشکلات بیشتر به دلیل وضعیت اقتصادی، زیرساخت‌ها، قوانین و فرهنگ خاص کشور ایران ایجاد می‌شود. در این مقاله به بررسی مهم‌ترین دغدغه‌ها و مشکلات فریلنسرها در ایران خواهیم پرداخت.
مسائل مالی و دریافت دستمزد
یکی از بزرگترین مشکلات فریلنسرها در ایران، دریافت دستمزد از مشتریان خارجی است. فریلنسرهایی که با پلتفرم‌های جهانی مانند Upwork، Fiverr و Freelancer کار می‌کنند، به دلیل تحریم‌ها و محدودیت‌های مالی بین‌المللی قادر به استفاده از سیستم‌های پرداخت جهانی مانند PayPal، Stripe و غیره نیستند. این محدودیت‌ها به معنای آن است که فریلنسرها باید از روش‌های غیرمستقیم برای دریافت پول خود استفاده کنند که نه تنها هزینه‌های اضافی به همراه دارد، بلکه در بسیاری از مواقع، زمان زیادی برای انجام تراکنش‌های مالی صرف می‌شود.
علاوه بر این، نوسانات نرخ ارز و تغییرات مداوم آن نیز مشکل دیگری است که فریلنسرها با آن روبه‌رو هستند. به عنوان مثال، بسیاری از فریلنسرها در ایران برای دریافت دستمزد خود باید نرخ تبدیل ارز را در نظر بگیرند که ممکن است منجر به کاهش درآمد واقعی آنها شود.
فقدان قراردادهای قانونی و حقوقی
در بسیاری از مواقع، فریلنسرها به دلیل نبود قراردادهای قانونی، با مشکلاتی از قبیل عدم پرداخت، تغییرات ناگهانی در پروژه و نادیده گرفته شدن حقوق خود مواجه می‌شوند. نبود قوانین روشن و استاندارد در ایران برای حمایت از فریلنسرها باعث شده است که بسیاری از فریلنسرها برای دریافت دستمزد خود با مشکلات جدی روبه‌رو شوند.
این عدم شفافیت در قراردادها باعث می‌شود که بسیاری از فریلنسرها نتوانند به راحتی از حقوق خود دفاع کنند و حتی در مواردی شاهد عدم پرداخت‌های به موقع یا کاهش دستمزدها از سوی مشتریان هستند.
رقابت شدید و کاهش قیمت‌ها
با گسترش پلتفرم‌های آنلاین فریلنسری، رقابت بین فریلنسرها برای جذب مشتریان به شدت افزایش یافته است. این رقابت می‌تواند منجر به کاهش قیمت‌ها شود، به طوری که بسیاری از فریلنسرها برای جلب توجه مشتریان، مجبور به کاهش نرخ‌های خود می‌شوند. در برخی موارد، این کاهش قیمت‌ها باعث پایین آمدن کیفیت کار نیز می‌شود و فریلنسرها برای حفظ مشتری خود مجبور به قبول پروژه‌هایی می‌شوند که به آنها آسیب می‌زند.
رقابت شدید نه تنها در پلتفرم‌های خارجی بلکه در داخل ایران نیز مشاهده می‌شود. بسیاری از فریلنسرها برای اینکه بتوانند سهم بیشتری از بازار بگیرند، مجبور به ارائه خدمات با قیمت‌های بسیار پایین‌تر از نرخ‌های استاندارد می‌شوند.
مشکلات اینترنت و زیرساخت‌ها
فریلنسری به طور عمده بر بستر اینترنت انجام می‌شود، بنابراین کیفیت اینترنت و دسترسی به آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. متاسفانه در ایران، سرعت اینترنت در بسیاری از مناطق پایین است و همچنین قطعی‌های مکرر اینترنت، جلسات آنلاین و ارتباط با مشتریان را با مشکل مواجه می‌کند. این مشکل به ویژه برای فریلنسرهایی که در زمینه‌های طراحی گرافیک، ویدیو ادیتینگ یا برنامه‌نویسی فعالیت می‌کنند، قابل توجه است.
علاوه بر مشکلات اینترنتی، فیلترینگ و محدودیت‌های اینترنتی در ایران نیز یکی از چالش‌های بزرگ فریلنسرها به شمار می‌آید. فیلتر بودن برخی پلتفرم‌های کاری، مانع از ارتباط با مشتریان بین‌المللی و انجام پروژه‌ها به صورت روان می‌شود.
نبود شبکه‌های حمایتی و مشاوره‌ای
در بسیاری از کشورها، فریلنسرها از طریق شبکه‌های حمایتی، مشاوره‌های شغلی و حتی برنامه‌های آموزشی می‌توانند به بهبود کیفیت کار و ارتقاء شغلی خود بپردازند. در ایران، با وجود اینکه فریلنسری در حال رشد است، شبکه‌های حمایتی و مشاوره‌ای برای فریلنسرها به طور گسترده‌ای وجود ندارد. این کمبود می‌تواند باعث شود که فریلنسرها در مواجهه با مشکلات مختلف، از جمله مسائل مالی، حقوقی و فنی، به صورت تنها و بدون پشتیبانی کافی عمل کنند.
مسائل مالیاتی و قانونی
یکی دیگر از چالش‌های بزرگ فریلنسرها در ایران، مشکلات مالیاتی است. بسیاری از فریلنسرها از پرداخت مالیات آگاه نیستند یا نمی‌دانند که چگونه باید از نظر قانونی برای کار خود اقدام کنند. عدم شفافیت قوانین مالیاتی و نداشتن راهنمایی‌های دقیق، فریلنسرها را با مشکلاتی مانند جریمه‌ها و عواقب مالی روبه‌رو می‌کند. همچنین، بسیاری از فریلنسرها به دلیل نداشتن بیمه و حمایت‌های اجتماعی نمی‌توانند از حقوق خود به طور کامل بهره‌برداری کنند.
عدم رسمیت شغلی
در بسیاری از مواقع، فریلنسری به عنوان یک شغل رسمی شناخته نمی‌شود و افراد به راحتی نمی‌توانند از حقوق کارمندی مانند بیمه، مرخصی و حقوق بازنشستگی برخوردار شوند. این مسئله، فریلنسرها را در موقعیت دشواری قرار می‌دهد چرا که در صورتی که به مشکل یا آسیب فیزیکی برخورد کنند، هیچ گونه حمایت قانونی از آنها وجود ندارد.
عدم کار گروهی و فرهنگ سازمانی
بیشتر افراد در ایران فریلنسرها را افرادی تک‌رو و انتقاد ناپذیر می‌دانند و محیط کاری آنها را فردی و منزوی تصور می‌کنند. این باور وجود دارد که کار گروهی موجب ضعف و آسیب‌پذیری کسب‌وکار می‌شود. در حالی که در کشورهایی که در زمینه فریلنسری پیشرفته‌تر هستند، افراد با مهارت‌های مختلف و تخصص‌های خاص با یکدیگر همکاری کرده و گروه‌های کاری کوچکی تشکیل می‌دهند تا بتوانند پروژه‌های بزرگتر را دریافت کرده و سرعت خود را افزایش دهند.
در واقع، بسیاری از پروژه‌های پیچیده و دشوار تنها از عهده چنین گروه‌هایی بر می‌آید که اعضای آنها دارای تخصص‌ها و مهارت‌های متنوعی هستند. متأسفانه در ایران، دورکاری یا فریلنسری به‌عنوان یک شغل فردی در نظر گرفته می‌شود و این تصور اشتباه که در کارهای فردی عملکرد بهتر و بهره‌وری بیشتری وجود دارد، در جامعه رایج است.
یکی دیگر از مشکلات جامعه فریلنسری، عدم وجود فرهنگ سازمانی مناسب برای کارفرمایان و فریلنسرها است. بسیاری از کارفرمایان باور دارند که فریلنسرها توانمندی و ظرفیت لازم برای کار گروهی را ندارند و به همین دلیل از دانش و تجربیات آنها استفاده نمی‌کنند. این تفکر اشتباه باعث می‌شود که فریلنسرها از پروژه‌های بزرگ کنار گذاشته شوند و کارفرمایان از فرصت‌های کسب سود بهره‌برداری نکنند. از سوی دیگر، برخی افراد با این تصور که فریلنسرها مهارت‌های کافی را ندارند، از همکاری با آنها اجتناب کرده و برخوردهای نامناسبی با آنها دارند.
این دیدگاه‌های غلط باید به تدریج تغییر کنند و فرهنگ سازمانی مناسبی در جامعه ایجاد شود تا فریلنسرها بتوانند در پروژه‌های بزرگ مشارکت کرده و به عنوان اعضای مؤثر در تیم‌های کاری نقش‌آفرینی کنند. در غیر این صورت، نه تنها از توانمندی‌های فریلنسرها بهره‌برداری نخواهیم کرد، بلکه مانعی بر سر راه پیشرفت و شکوفایی این بخش از نیروی کار ایجاد خواهیم نمود.
بیمه ها و مجوز‌ها
یکی از مشکلات و دغدغه‌های اصلی فریلنسرها در ایران، مسائل مربوط به بیمه‌ها، مالیات‌ها و مجوزهاست. در بسیاری از کشورهای دیگر، فریلنسری به‌عنوان یک شغل شناخته می‌شود و برای آن قوانین و مقررات مشخصی در زمینه بیمه، مالیات، عوارض، بانک‌ها و ادارات کار وضع شده است. اما متاسفانه در ایران فریلنسرها از این امکانات برخوردار نیستند و نمی‌توانند بیمه داشته باشند یا از بانک‌ها وام دریافت کنند. در هر قراردادی که بخواهند امضا کنند، هزینه‌های مالیاتی و بیمه‌ای از حقوقشان کسر شده و به نهادهای مربوطه پرداخت می‌شود، چراکه هیچ قانونی برای حمایت از فریلنسرها وجود ندارد و آنها نمی‌توانند از دولت حمایت بگیرند.
حتی تصور کنید که اگر بخواهید در محل سکونت خود کسب‌وکاری داشته باشید، به راحتی ممکن است کسب‌وکار شما پلمب شود و برای دفاع از خود هیچ قانون یا مجوزی وجود ندارد. اگر فریلنسرها بخواهند از معافیت‌های مالیاتی یا تخفیف‌های خاص بهره‌مند شوند، نمی‌توانند اثبات کنند که شاغل هستند، زیرا هیچ مدرک معتبر و رسمی برای اثبات کار خود ندارند. در این بخش به کمبودهای قانونی برای فریلنسرها اشاره کردیم تا شما را از این مشکلات آگاه کنیم.
برای اینکه یک فریلنسر از آینده خود اطمینان داشته باشد و بتواند به کار خود ادامه دهد، باید از یک سیستم مالیاتی مشخص، بیمه و مجوزهای قانونی برخوردار باشد تا بتواند از تسهیلات بانکی استفاده کرده و حتی یک شرکت کوچک راه‌اندازی کند. اگر بخواهیم این امتیازات را دریافت کنیم و فریلنسری در ایران به‌عنوان یک شغل شناخته شود، فریلنسرها باید با قدرت و مطالبه‌گری برای حقوق خود تلاش کنند. به عبارتی، جامعه فریلنسری باید با اعتماد و همکاری، دست به دست هم دهند تا این هدف محقق شود.
عدم وجود محل کار مناسب
محل کار مناسب یکی از مشکلات اصلی فریلنسرها است و ایجاد فضاهای اشتراکی در برخی از شهرهای بزرگ ایران می‌تواند خبری خوش برای آنها باشد. بسیاری از شرکت‌ها و کارفرمایان در خصوص محل کار فریلنسرها همکاری نمی‌کنند و یا در صورتی که فضا را به آنها می‌دهند، بخش زیادی از درآمد پروژه‌هایشان را کاهش می‌دهند. از سوی دیگر، فریلنسرها نمی‌توانند در خانه کار کنند و هزینه‌های بالای اجاره یک دفتر یا محیط کار را نیز نمی‌توانند بپردازند، بنابراین در سردرگمی قرار می‌گیرند. در کشورهای ایالات متحده، اروپا و برخی از کشورهای آسیای شرقی، راه‌حل جدیدی برای این مشکل ارائه شده است که آن، راه‌اندازی فضاهای کار اشتراکی است.
در این مدل، فریلنسرها با پرداخت هزینه‌ای مناسب، دسترسی به یک میز و صندلی و اینترنت در یک اتاق کوچک پیدا می‌کنند. این ابتکار در بسیاری از شهرهای بزرگ به خوبی اجرا شده است، اما متاسفانه در شهرهای کوچک هنوز این مشکل پابرجاست و فریلنسرها همچنان در جستجوی مکان مناسب هستند و در بسیاری از مواقع مجبورند در فضاهای عمومی مانند پارک‌ها و کافی‌شاپ‌ها کار کنند که شرایط مناسبی برای ادامه پروژه‌ها فراهم نمی‌کند.
اگر کارفرمایان نسبت به این موضوع تغییر رویه دهند، می‌تواند به نفع هر دو طرف باشد؛ زیرا علاوه بر اینکه آنها می‌توانند پروژه‌ها و فریلنسرها را تحت نظر داشته باشند و پیشرفت آنها را نظارت کنند، فریلنسرها نیز از این وضعیت بحرانی و کمبود فضا نجات خواهند یافت. خوشبختانه گزارش‌هایی مبنی بر تغییر نگرش کارفرمایان و معرفی روش‌های مناسب‌تر منتشر شده است که می‌تواند خبر خوبی برای فریلنسرها باشد.
نتیجه‌گیری
با توجه به رشد فریلنسری در ایران و افزایش تعداد فریلنسرها، لازم است که دولت و نهادهای مختلف توجه بیشتری به مشکلات آنها داشته باشند و قوانین و سیاست‌هایی برای حمایت از این گروه شغلی اتخاذ کنند. ایجاد قراردادهای قانونی، رفع مشکلات مالیاتی، ارائه پشتیبانی‌های مالی و مشاوره‌ای، بهبود زیرساخت‌های اینترنتی و حل مشکلات پرداخت‌های بین‌المللی، می‌تواند به بهبود وضعیت فریلنسرها در ایران کمک کند و زمینه‌ای برای رشد و توسعه این بخش از اقتصاد فراهم سازد.
سوالات متداول
آیا برندینگ برای فریلنسرها اهمیت دارد؟
بله قطعا، چرا که یکی از دلایلی که فریلنسرها در بازاریابی دچار مشکل و حتی شکست مواجه می‌شوند، نداشتن برندینگ است.
فریلنسینگ به چه چیزی گفته می‌شود؟
فریلنسری یا دورکاری را عموماً به عنوان کارمزدی و کار در منزل می‌شناسند و به چشم یک شغل نمی‌بینند، بلکه نوعی قراردادکاری بین کارفرما و فریلنسر می‌دانند که در آن فریلنسر متعهد می‌شود وظایف خود را بدون حضوری دائمی در محل کار که می‌تواند سازمان یا اداره باشد، انجام دهد و پروژه‌های خود را در وقت مناسب تحویل دهد.
فرهنگ سازی در فریلنسینگ چقدر اهمیت دارد؟
متاسفانه بسیاری از کارفرمایان تفکرات اشتباهی دارند در نتیجه این تفکرات اشتباه، از دانش و تجربیات و دانسته‌های فریلنسرها استفاده نمی‌کنند و فرصت کسب سود از این علوم را از دست می‌دهند.
انتهای مطلب/ ی.ر
