لباس محلی مردم لرستان؛ اوج زیبایی در نمادی از غیرت و اصالت + عکس

به گزارش پارت نیوز؛ با توجه به شرایط متفاوت اقلیمی مردمان لر تنوع پوششی آن ها بسیار زیاد است. در یک تقسیم‌بندی کلی می‌توان لباس های مردم لرستان و دیگر لرهای سرزمین مان را اعم از مردانه و زنانه به سه گروه کلی لٌری فیلی، لُری بختیاری (طوایف چارلنگ و هفت لنگ بختیاری) و لُری جنوبی (رایج بین مردم لر جنوبی بویراحمدی، ممسنی، دشمن زیاری، طیّبی، بهمئی، باوی تا بندرهای گناوه و دیلم) تقسیم‌بندی کرد. تنوع دوخت لباس‌های سنتی در لرستان و رنگ‌های به کار رفته در این پوشش‌ها منحصر به فرد، چشم نواز و بی‌نظیر است.

لباس محلی زنان لرستان

پوشاک زنان جوان لر با پارچه‌های الوان در رنگ‌ها و طرح‌های شاد با سربندهای زیبا و رنگارنگ می‌باشد. زنان مسن‌تر پارچه‌هایی به رنگ تیره و طرحی ساده و سربندی سیاه و سفید را ترجیح می‌دهند.

سَروَن

دختران و بانوان لرستان گیسوان خود را با چارقدهایی زیبا که تنها بخشی از موهای سر آنها را در برگرفته می پوشانند و گیسوانشان  را که اغلب بافته اند از کنارگوش ها بر روی شانه ها آویزان می کنند. آنها همچنین جلو سرون خود را با قطعه‌های طلا، نقره و مهره‌های نفیس و زیبا تزیین می‌کردند.

عرق‎چِن

سربند‌های زنان لرستان بیشتر شامل هِراتی، تَرَه، کَت و گل‎‌وَنیی، گل‌ونیی و عرق‏چِن است.  عرق‎چِن نوعی کلاه بسیار زیبا از جنس مخمل و تکه پارچه‏ ها می باشد.

تَره

تره نوعی روسری یا چارقدی است که زنان لرستان در روزهای معمولی و به طور روزمره بر سر می بستند، تره را لرها «ساوَه» نیز می نامند.

گُل‌وَنی

در روزهای جشن و سرور و مراسم عروسی نوعی سرپوش رنگین و زیبا را بر روی تره با گره ای خاص و ماهرانه به دور سر می پیچند و مابقی آن از پشت سر آویزان می ماند؛ به این سربند گل‌وَنی گفته می شود. رنگ و طرح گل‌وَنی با توجه به سن و سال بانوان انتخاب می شود بدین شکل که زنان مسن تر پارچه‌هایی به رنگ تیره و طرح‌های ساده و سربندی سیاه و سفید را ترجیح می‌دادند. از طرفی دختران جوان از رنگ های شاد بیشتر استقبال می کنند.

جومه

نوعی پیراهن بسیار زیبا و پر نقش و نگار زنان لرستان که آزاد، بلند و بدون یقه است.

کلنجه

کت مخملی است که که زنان لر روی پیراهن می پوشند و یقه و لبه‌های دم آستین و دور شکاف آن یراقدوزی و نواردوزی شده است.

کت

«کت» که نیم‌تنه را می‌پوشاند، نواردوزی ندارد و با دکمه در جلو بسته می‌شود.

جلیقه یا جلیزقه

جلیزقه در لباس محلی مردم لرستان نیم تنه ای بدون آستین است که جلوی آن همیشه باز است و آن را با سکه، نگین های زینتی و یراق دوزی تزیین می کنند.

بال کل

«بال» به زبان لری مفهوم آستین را می رساند. بال کل، لباس آستین کوتاهی از جنس مخمل و تا سرزانو و جلوباز است که بر روی پیراهن می پوشیدند برای تزیین و افزایش زرق و برق آن سر آستین ها و حاشیه جلوی لباس را کرمَک‌دوزی می کردند. بال کل را در برخی مناطق لرستان به نام سرداری می شناسند. این لباس سنتی و باقدمت بیشتر مشکی، سبز و قرمز تهیه می شده است.

شاوال

شلوار یا به زبان محلی مردمان لر زبان «شاوال» عبارت است از زیر جامه ای لیفه دار یا کمری دار به مدل شلوارهای کردی از پارچه‌های الوان رنگی که زیر پیراهن های بلند می‌پوشند.

شلوار زنان لر از لحاظ ترکیب و جنس پارچه دو قسمتی و همچنین دو رنگی است به طوری که از دمپا تا اطراف بالای زانو، پارچه ساده با نقشبندی و نواردوزی شده است و قسمت بالاتر به رنگ دیگر و ترجیحا گلدار است.

لباس محلی مردان لرستان

مردان لرستانی نیز دارای پوشش ساده‌ای هستند که جنبه‌های تزئین آن کمتر است و در عرف معمول این دیار و سرزمین به «شال و سِتِرهَ» معروف است.

شال؛ لباس محلی مردم لرستان

پارچه بلند و سفیدی است به عرض ۶۰ تا ۹۰ سانتی‌متر و به طول ۶ تا ۹ متر و از جنس چلوار، که آن را چند دور به کمر می‌پیچند و علاوه بر آن در مواقع ضروری از آن به‌عنوان کفن یا پیچاندن جای زخم یا طناب نیز استفاده می‌شود.

ستره

قبای مخصوص و اغلب طرح داری است که اندازه آن تا زیر زانو بوده، بیشتر در مواقع رسمی از آن استفاده می‌شود و از قدیمی‌ترین و اصیل ترین نوع پوشاک ایران محسوب می شود.

گیوه

گیوه، نوعی کفش دست ساز و محلی است با رویه بافته و کف چرم یا پلاستیکی محکم ضخیم که مردان لر به پا می کنند.

کلاه نمدی

کلاه گرد بدون لبه‌ای است که همانطور که از نامش پیداست از نمد ساخته شده است.

کپنک (فرجی)

نوعی قبای پشمی محکم و معمولا مورد استفاده چوپانان است. در مواقع جنگ از آن به‌عنوان لباس رزم استفاده می‌شود، زیرا ترکیب بسیار  محکم و فشرده‌ای در ساخت آن به کار رفته است.

چوغا

چوغا نیز نوعی بالاپوش مردانه است که بیشتر در منطقه بختیاری لرستان و چهارمحال و بختیاری مورد استفاده مردان قرارگرفته و جنس آن از پشم گوسفند بوده و توسط زنان بختیاری بافته می شود.

انتهای مطلب/م.ع