گل چمچه ای یا اسپاتی فیلوم؛ نگهداری و نحوه آبیاری، نور و آفات
اسپاتی فیلوم یا گیاه چمچهای از آن دست گیاهان مقاومی هستند که در شرایط سخت نیز زنده میمانند و به همین سبب بسیار در بین گیاهان آپارتمانی معروف شدهاند. اما اگر شماهم این گیاه را دارید یا به شما آن را هدیه دادهاند، میتوانید با خواندن این مطلب از گیاهتان به خوبی مراقبت کنید.
به گزارش پارت نیوز؛ گیاه اسپاتی فیلوم یا همان زنبق صلح با نام علمی spathyphylum گیاهی آپارتمانی و همیشه سبز است. این گیاه با دوام از خانواده گل شیپوریان و بومی نواحی گرمسیری در آمریکای جنوبی میباشد. رشد این گیاه معمولا بین 120 تا 180 سانتیمتر میباشد، که بستگی به محل نگهداری آن در آپارتمان یا حیاط دارد. اسپاتی فیلوم، گل چمچهای و زنبق صلح هر سه نام های این گیاه پرطرفدار با گلهای سفید هستند. در ادامه مطلب شما را با شرایط نگهداری فواید و مضرات گل چمچهای بیشتر آشنا میکنیم.
فهرست
مشخصات گیاه اسپاتی فیلوم
اسپاتی فیلوم گیاهی زیبا با شکوفه های سفید رنگ و برگ های بلند است که به دلیل نیاز نوری کم و شرایط نگهداری آسان به عنوان یکی از بهترین گیاهان آپارتمانی برای افراد مبتدی محسوب می شود. این گیاه دارای برگهای همیشه سبز، نوک تیز و براق بوده و گل های سفید آن نماد پاکی و معصومیت میباشند. از دیگر مزایای نگهداری از این گیاه آپارتمانی زیبا و مقاوم می توان به توانایی آن در تصفیه هوای خانه و از بین بردن آلاینده هایی مانند بنزن، فرمالدئید، تولوئن، زایلن و مونوکسیدکربن اشاره کرد.
زنبق صلح یا اسپاتی فیلوم که گلی زیبا و سفید دارد در تصفیه هوا عالی عمل می کند. مطالعه ناسا نشان داد که زنبق صلح یکی از بهترین گیاهان برای تصفیه هوا به دلیل توانایی آن در تجزیه و خنثی کردن گازهای سمی مانند بنزن، فرمالدئید و مونوکسید کربن است.
نگهداری از اسپاتی فیلوم یا گل چمچهای
اگر شماهم این گیاه را دارید یا به شما آن را هدیه دادهاند، میتوانید با خواندن این مطلب از گیاهتان به خوبی مراقبت کنید.
آبیاری گل چمچهای
در طول تابستان، به دلیل نیاز بیشتر به رطوبت غبار پاشی و ابدهی بیشتری انجام دهید، مانند آنچه در جنگلهای بارانی یافت می شود. در زمستان، آبیاری را کاهش دهید اما هرگز اجازه ندهید خاک خشک شود. اگر آب لوله کشی از میزان زیادی کلر برخوردار است، بهتر است از آب جوشیده یا تصفیه شده برای آبیاری گیاه استفاده کنید، و یا آب را در ظرف مخصوص آبیاری بریزید و به مدت 1 ساعت به آن زمان دهید تا کلر موجود در آب از بین برود، سپس آبیاری گیاه را با آن انجام دهید.خاک گل چمچه ای باید مرطوب نگه داشته شود اما خیس نباشد، زیرا این باعث زرد شدن برگ ها می شود.
نور مناسب اسپاتی فیلوم
نور مناسب گیاه چمچه ای، نور غیر مستقیم آفتاب است. البته با این که این گیاه را در محیط باز نیز نگهداری میکنند اما نور مطلوب این گیاه نور غیر مستقیم میباشد.
این گیاهان گرمای مرطوب را ترجیح می دهند. از نگهداری در دماهای زیر 10 درجه پرهیز کنید، زیرا این گیاه با دمای سرما خواهد مرد. محدوده دمای ایده آل برای زنبق صلح از 20 تا 25 درجه است. برگها را هر هفته با آب مقطر در طول فصل رشد تابستان غبار پاشی کنید.
خاک گیاه اسپاتی فیلوم
گل چمچمه ای خاک گلدان غنی و نرم حاوی مقدار زیادی مواد آلی را دوست دارند. این گیاهان عادت به شرایط سایبان گرمسیری دارند که در آن خاک غنی از مواد مغذی گیاهان است. رشد آنها به عنوان گیاهان بیرونی در فضای باز نیاز به خاکی دارد که از این ترکیب پیروی می کند.
گل چمچه ای به بهترین شکل در گلدان های بزرگ پرورش می یابند و معمولاً باید تا حدودی ریشه ها فشرده نگه داشته شوند. اما وقتی گیاه به وضوح از ظرفیت گلدان بزرگتر شد، در اوایل بهار می توان آن را به یک ظرف بزرگتر انتقال داد. تعویض گلدان زمان خوبی را برای تقسیم گیاهان بزرگ به دسته ها را فراهم می کند، که می توانند بطور مستقل در گلدان قرار بگیرند. همیشه از یک خاک گلدان با کیفیت بالا استفاده کنید.
کود گل زنبق صلح
هر هفته در تابستان کوددهی کنید یا در آغاز فصل از کود انتشار آهسته استفاده کنید. در زمستان اصلا کوددهی نکنید. کود مورد نیاز این گیاه را میتوان از کودهای مخلوط در آب به میزان ۲ گرم درلیتر، هر دوهفته یکبار، از فرودین تا مهر ماه، مورد استفاده قرار داد. کود زیاد باعث قهوهای شدن نوک برگها میشود. مخلوطی از خاک باغچه، خاکبرگ باکمی ماسه برای این گیاه مناسب است.
تکثیر گل زنبق صلح
گل زنبق صلح را میتوانید با مراقبت زیاد، ازاواسط تا اواخر بهار، تکثیر کنید. برای تقسیم بوتهای گل زنلق طلح، باید اجاره دهید گیاه کامل رشد کند. پس از بالغ شدن میتوانید گیاه بالغ را به دو یا سه دسته تقسیم کرده و هر گیاه جدید را در 2 گلدان جداگانه و در ارتفاع گیاه اولیه بکارید.
ابتدا خاک پیرامون ریشه را مرطوب کنید و به آرامی پاجوشهای موجود در کنار گیاه مادری را، آنها که حداقل ۳ تا ۴ برگ دشته باشند را جدا کنید. اگر تعداد برگها کمبود، سعی کنید آنها را در حالیکه متصل به پاجوشهای بزرگتر هستند، جدا نمایید. برای قطع ریزومها، از چاقوی تیز استفاده کنید. سعی کنید هر گیاه جدید، همراه ریشه نیرومند و فعالی باشد.
برای کاشت بذر اسپاتی نیز بهتر است، دانه ها در لایهی نازکی از بستر سبک و آمادهی کاشت بریزید. آنها را در دمای محیط نگهداری کنید. بر خلاف گیاه مادر، بذر ها برای رشد به نور بیشتری نیاز دارند. اما آنها را از تابش مستقیم آفتاب دور نگه دارید. رطوبت نسبی محیط را افزایش دهید تا در طول 10 روز جوانه های بذر هارا مشاهده کنید.
هرس کردن اسپاتی فیلوم
بله میتونید با هرس کردن ظاهر و زیبایی گیاه رو حفظ کنید؛ یکی از اولین اقدامات برای هرس کردن چیدن گلهای گیاه است، گلهای این گیاه مستقیما به ساقه وصل است که بعد از گلدهی کل انرژی گیاه رو به خودش جذب میکنه، در این مدت باید با کودهای پتاس بالا تغذیه کنید و یا گل رو از ساقه جدا کنید. حتما برگهای زرد و قهوه ای رو از گیاه جدا کنید.
فواید گل چمچهای
در تصفیه هوای محیط نقش بهسزایی دارد. این گیاه زیبا نیز سمی است و در صورت جویدن برگها و برخورد شیره گیاه با دست علائم آزاد دهندهای ایجاد میکند. زنبق صلح یا اسپاتی فیلوم که گلی زیبا و سفید دارد در تصفیه هوا عالی عمل می کند. مطالعه ناسا نشان داد که زنبق صلح یکی از جمله گیاهان مناسب برای تصفیه هوا به دلیل توانایی آن در تجزیه و خنثی کردن گازهای سمی مانند بنزن، فرمالدئید و مونوکسید کربن است.
مضرات گل چمچهای
اسپاتی فیلوم نیز مانند گیاه دیفن باخیا دارای بلورهای اگزالات کلسیم است. در صورت جویدن برگها این مواد ریز سوزنی به بافتهای نرم درون دهان میچسبند و موجب التهاباتی درون دهان میشوند. علائم آزاردهندهای مثل سوزش، خارش و درد گلو، زبان و دور لبها پس از جویدن برگها احساس میشوند.
همچنین تماس شیره گیاه با پوست دست ممکن است موجب خارش، تورم و قرمزی شود. علائم تحریکپذیر در گیاه زنبق صلح نسبت به گیاه دیفن باخیا کمتر است. این علائم خفیف است و پس از مدت کوتاهی برطرف میشوند. گربهها بیش از سایر حیوانات خانگی به ترکیبات سمی این گیاه حساسیت دارند. استفراغ و سرفه پس از جویدن برگهای گیاه اسپاتیفیلوم در گربهها مشاهده شده است. به هرحال بهتراست گیاه را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید.
بیماری های گل چمچهای
اگر رسیدگی نامناسبی به گیاهتان داشته باشید یا درصورت تعویض گلدان مراقب ریشههای گیاهتان نباشید، امکان آسیب به گیاهتان بالا میرود. همچنین در صورت کود دهی نامناسب یا تعویض خاک با خاک نامرقوب و دارای آفات احتمال بروز مشکلات زیر است.
نوک برگ ها قهوه ای شده است
- رطوبت کم محیط
- آبیاری نادرست
- املاح موجود در آب
به صورت معمول، قهوهای شدن نوک برگهای اسپاتی فیلوم به 2 صورت است : قهوهای و خشک و شکننده که بر اثر کم آبی اتفاق افتاده است و یا قهوهای نرم و حالت گندیدگی، که به دلیل آبیاری زیاد است. اما قهوهای شدن نوک برگ بر اثر کمبود رطوبت، در گیاهان آپارتمانی بیشتر اتفاق میافتد. در اینصورت باید رطوبت را بیشتر کنید. همچنین غبار پاشی با آب شیر دارای املاح نیز میتواند باعث این مشکل شود. پس ترجیحا از آب جوشیدهی سرد شده استفاده کنید.
برگهای پایینی زرد میشوند
- آبیاری زیاد
- سرد و خشک بودن هوا
- توجه داشته باشید که حتما بین 2 آبیاری خاک خشک شود و از آبیاری بیش از حد خودداری کنید.
گلها بعد از مدتی سبز و یا قهوهای میشوند
قهوهای شدن گلها یعنی عمر گل به پایان رسیده و باید با برش براکته سفید رنگ، بذرها را درآورده و بکارید. اما سبز شدن گلها در اسپاتی فیلوم رویدادی طبیعی است.
برگهای جدید ریز و برگهای قدیمی زرد میشود
- کمبود مواد مغذی
همانطور که در بالا نیز گفتیم، بهتر است در فصل رشد ( بهار و تابستان ) گیاه را با کود کامل و کود مخصوص گیاهان آپارتمانی تغذیه کنید.
برگهای گیاه سیاه شده و ریشه پوسیده است
- آبیاری زیاد
- بیماری های قارچی
- سرما هوا
آبیاری زیاد و نبود زهکش میتواند سبب مشکلی چون پوسیدگی ریشه شود. علائم پوسیدگی ریشه : نرم شدن ساقه ، سیاه شدن برگها و زدن کپک روی خاک میباشد. همچنین بیماری های قارچی و سرد بودن هوا نیز باعث سیاه شدن برگها خواهند شد. پژمردگی در عین خیس بودن خاک از بارزترین علائم پوسیدگی ریشه است. هر زمان که احتمال دادید ریشه در هر حال نابودی است، سریعا اقدام کنید.
شاید هم یک احتمال اشتباه باشد، اما بهتر است ریشه را از خاک خارج کنید تا از سلامت آن مطمئن شوید. در قدم نخست، همانطور که گفتیم باید گیاه را از گلدان خارج کنید. خاکهای چسبیده به توپ ریشه را کنار بزنید و آن را به خوبی چک کنید. هر بخشی از ریشه که لزج، بد رنگ و بدبو شده بود را به کمک یک قیچی تیز ببرید. حال گلدان سفالی جدیدی را انتخاب کرده و آن را با خاک غنی و مرغوب پر کنید. زیر گلدانی را فراموش نکنید، حتما آن را پس از هر بار پر شدن، خالی کنید. بعد از کاشت مجدد، دیگر باید روند آبیاری را اصلاح کنید.
اگر مانند قبل به آبیاری ادامه دهید، مجدد پوسیدگی در انتظار ریشه خواهد بود. بهترین راه برای تشخیص زمان آبیاری هر گیاهی، لمس کردن خاک است. انگشت خود را در عمق چند سانتی متری خاک فرو برده و میزان رطوبت آن را بسنجید. اگر خیس بود، باز هم صبر کنید. اگر نمیخواهید از این روش استفاده کنید، به حرف اسپاتی فیلوم گوش دهید! با پژمرده و نرم کردن برگهایش، به شما خواهد گفت که زمان آبیاری فرا رسیده است.
آفات اسپاتی فیلوم
- انواع آفات گیاه اسپاتی فیلوم
- حمله شته و شپشک
شتهی ماده به تنهایی غذا نمیخورد. روزانه حدود 3 تا 6 شته حامله تولید میکند و هرکدام از آنها چند روز آینده به تولید مثل ادامه میدهند. این شته ها در پشت برگ گیاهان کلونی تشکیل میدهند. شپشک ها پشت برگ ها و در امتداد رگ های برگ هایی که از خاک بیرون آمده اند زندگی میکنند. آنها شبیه پنبه و کرکی هستند، آنها مانند شته ها شیره برگ ها را تخلیه میکنند.
هر دو شپشک ها و شته ها ماده چسبناکی را تولید میکنند که باعث جذب مورچه ها و هاگ ها شده وباعث تولید قارچ سیاه میشوند. برای ریشه کن کردن شپشک آردی و شته ها ، گلدان را داخل یک کیسه قرار داده و اجازه ورود آب به خاک نداده و گیاه را زیر دوش آب برده و برگ های آن را با فشار آب و یا اسپری بشویید و همینطور میتوان با کشیدن پنبه الکلی بر روی برگ های شته زده، این شپشکها و شته ها را از بین برد.
یکی دیگر از راه های خلاص شدن استفاده از صابون های ارگانیک موجود است، که میتوان این صابون ها را بر روی برگ و پشت برگ های شته زده اسپری کرد. این کار را هفته ای یکبار تکرار کنید و یا تا زمانی که مشکل شته ها از بین بروند. حتما برای سلامتی خود از ماسک و دستکش استفاده کنید.
کنه تارعنکبوتی
کنه های تار عنکبوتی هشت پا از شیره گیاه تغذیه میکنند. برگ های حلقوی و پیچ خورده که از یک پوشش پارچه مانند ریز تشکیل شده اند، خبر از کنه تار عنکبوتی میدهند. کنه تار عنکبوتی شباهت زیادی به گرد و غبار سفید دارد. اسپری آب و صابون که باعث از بین برفتن شته و شپشک میشود برای از بین بردن این کنه نیز کارساز است.
پشه های سیاه
پشه های سیاهی که بر اطراف اسپاتی فیلوم پرواز میکنند، نوعی قارچ هستند. تشخیص این نوع پشه ها از روی شاخک ها و پاهای بلندشان است که از تخم هایی که بر روی خاک هستند تولید میشوند. با اینکه در هنگام بلوغ بی خطر هستند ولی از ریشه و برگ های گیاه تغذیه می کنند. تخم های این نوع پشه ها علاقه زیادی به محیط های مرطوب و خزه ای دارند.
جهت جلوگیری از به وجود آمدن این تخم ها و کاهش آن اجازه دهید بین 2 آبیاری خاک گلدان به اندازه 2 سانت خشک شود. اگر خاک خشک باعث از بین رفتن این حشره ها نشد میتوانید از اسپری آماده برای از بین بردن این حشرات استفاده کرد، که این اسپری را بر روی خاک و برگ های گیاه هر 2 روز یکبار تکرار کنید تا به کلی این حشره های مزاحم از بین بروند.
در هنگام استفاده از این اسپری حتما از ماسک و عینک محافظ استفاده کنید و بعد از استفاده از اسپری دست های خود را با آب صابون و با دقت بشویید. این نوع آفات اگر بر روی خاک خشک قرار گیرند بعد از 4 روز از بین میروند و گاهی خاک گلدان را به هم بزنید تا هوا داخل خاک گلدان شده و همین طور لایه های زیری خاک خشک شوند.
انواع نژاد گل اسپاتی فیلوم
گیاه اسپاتی فیلوم چیزی در حدود ۴۰ گونه دارد که از معروفترین آنان Spathiphyllum wallisii است. گل چمچمه ای به شدت ترکیب نژاد(هیبرید) شده است و ده ها نوع در دسترس است. آنها از مینیاتور تا انبوه و از رنگ سبز تیزه با گلهای سفید برفی گرفته تا زیبایی های طلایی متغیر هستند.
پایان مطلب/س.آ