زندگینامه امام جعفر صادق (ع) + احادیث، القاب و روایات

به گزارش پارت نیوز؛ تاریخ شهادت امام جعفر صادق (ع) در تقویم قمری برابر با ۲۵ شوال سال ۱۴۴۵ می باشد و
تاریخ دقیق شهادت ایشان در تقویم میلادی برابر با ۴ می سال ۲۰۲۴ است.

زندگینامه امام جعفر صادق (ع)

امام جعفر صادق علیه سلام ششمین پیشوای شیعیان جهان در ۱۷ ربیع الاول سال ۸۳ هجری قمری در مدینه دیده به جهان گشود. نام این امام بزرگوار «جعفر» و مشهورترین کنیه آن حضرت «ابوعبدالله»، و مشهورترین لقبشان، «صادق» است. پدر ایشان امام باقر (ع) و مادرشان ام فروه نام دارد.

امام صادق (ع) در سال ۱۱۴ هجری قمری پس از شهادت پدر بزرگوارش در سن ۳۱ سالگی به امامت رسید. دوران امامت ایشان مصادف با اواخر حکومت بنی‌امیه و اوایل حکومت بنی‌عباس بود. سرانجام در سال ۱۴۸ هجری قمری منصور دوانیقی به‌وسیله انگور زهرآگین، امام صادق (ع) را مسموم و به شهادت رساند. ایشان در سن شصت و پنج سالگی به شهادت رسید و پیکر پاکش را در قبرستان بقیع کنار قبر پدرش امام محمدباقر (ع) به خاک سپردند.

مهمترین القاب امام جعفر صادق (ع)

امام صادق (ع) القاب زیادی داشت که مهم‌ترین و معروف ترین آنها صادق به معنی راستگو است. از آنجا که امام ششم در گفتار و رفتار راستگو بود لقب صادق را به ایشان داده اند. از دیگر لقب‌های امام جعفر صادق علیه سلام می‌توان طاهر، صابر و فاضل را نام برد.

احادیث امام جعفر صادق (ع)

احادیث بسیاری از این امام بزرگوار نقل شده است، اولین علت این امر مربوط به شرایط خاص زمان امامت این بزرگوار و دومین دلیل این است که ایشان از دیگر امامان بیشتر عمر کردند و به همین علت به ایشان شیخ الائمه نیز گفته می شود.

همچنین فقه شیعه امامیه که به فقه جعفری مشهور است منسوب به امام جعفر صادق (ع) است، زیرا بخش عمده احکام فقه اسلامی بر طبق مذهب شیعه امامیه از ایشان است و آن اندازه که از آن حضرت نقل شده است از هیچیک از ائمه نقل نگردیده است. برخی از احادیث ایشان عبارتند از:

چه دعایی به آسمان می‌رود

عنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ: کُلُّ دُعَاءٍ یُدْعَی اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهِ مَحْجُوبٌ عَنِ السَّمَاءِ حَتَّی یُصَلَّی عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ.

امام جعفر صادق علیه السلام فرمود: هر دعایی که از خدای عزوجل خواسته می‌شود، به آسمان راه ندارد “مستجاب نمی‌شود” تا اینکه بر محمد و آل محمد #صلوات فرستاده شود.

منبع: کافی، ج ۲، ص ۴۹۳

آرامش در زندگی

امام صادق علیه السلام طی حدیثی درباره آرامش در زندگی می‌فرمایند:

فَوْتُ اَلْحَاجَهِ خَیْرٌ مِنْ طَلَبِهَا مِنْ غَیْرِ أَهْلِهَا وَ أَشَدُّ مِنَ اَلْمُصِیبَهِ سُوءُ اَلْخُلُقِ مِنْهَا.

برآورده نشدن نیاز نیکوتر از خواهش آن از نااهل است؛ و سخت‌تر از گرفتاری، بدخلقی و صبر نکردن بر آن گرفتاری است.

منبع: تحف العقول، جلد ۱، صفحه ۳۵۹

روزی که همه آرزو می‌کنند کاش زائر حسین علیه السلام بودند

امام جعفر صادق علیه السلام در روایتی در خصوص زیارت حرم امام حسین علیه السلام می‌فرمایند:

عبدالله الطحان، عن أبی عبدالله علیه السلام قال: سمعته یقول: ما من أحد یوم القیامه إلاّ و هو یتمنّی أنّه زوار الحسین بن علی (علیهما السلام) لما یری لما یصنع بزوار الحسین بن علی من کرامتهم علی الله.

هیچکس نیست در روز قیامت مگر اینکه آرزو می‌کند، ای کاش امام حسین علیه السلام را زیارت کرده بودم آن هنگامی که می‌بیند که با زوار امام حسین علیه السلام چه می‌کنند، چقدر نزد خداوند مورد کرامت واقع می‌شوند.

منبع: وسایل الشیعه، جلد ۱۴، صفحه ۴۲۴

کارهایی که فقر را می‌برد و روزی را زیاد می‌کند

امام صادق علیه السلام درباره کارهایی که فقر را می‌برد و روزی را زیاد می‌کند فرموده‌اند:

إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْجَمَالَ وَ التَّجَمُّلَ وَ یَکْرَهُ الْبُؤْسَ وَ التَّبَاؤُسَ وَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ إِذَا أَنْعَمَ عَلَی عَبْدِهِ نِعْمَهً یُحِبُّ أَنْ یَرَی أَثَرَ نِعْمَتِهِ عَلَیْهِ قِیلَ وَ کَیْفَ ذَلِکَ قَالَ یُنَظِّفُ ثَوْبَهُ وَ یُطَیِّبُ رِیحَهُ وَ یُحَسِّنُ دَارَهُ وَ یَکْنُسُ أَفْنِیَتَهُ حَتَّی إِنَّ السِّرَاجَ قَبْلَ مَغِیبِ الشَّمْسِ یَنْفِی الْفَقْرَ وَ یَزِیدُ فِی الرِّزْق.

خداوند زیبایی و خودآرایی را دوست دارد و از فقر و تظاهر به فقر بیزار است. هرگاه خداوند به بنده‌ای نعمتی بدهد، دوست دارد اثر آن را در او ببیند. عرض شد: چگونه؟ فرمودند: لباس تمیز بپوشد، خود را خوشبو کند، خانه اش را گچکاری کند، جلوی در حیاط خود را جاروکند، حتی روشن کردن چراغ قبل از غروب خورشید فقر را می‌برد و روزی را زیاد می‌کند.

منبع: ارشادالقلوب، جلد ۱، صفحه ۱۹۵

توصیه کوتاه امام جعفر صادق (ع) به شیعیان

امام جعفر صادق علیه السلام در توصیه‌ای کوتاه و ماندگار به شیعیان فرموده‌اند همچنان که خداوند دستور داده برای هم برادرانی نیکوکار باشید.

تَواصَلوا و تَبارُّوا و تَراحَموا و کُونُوا إخوَهً بَرَرَهً کَما أمَرَ کُمُ اللّه.

امام جعفر صادق علیه السلام فرمود: با یکدیگر پیوند داشته باشید و به هم نیکی کنید، و با یکدیگر مهربان باشید و همچنان که خداوند به شما دستور داده است، برادرانی نیکوکار باشید.

منبع: اصول کافی، جلد ۲، صفحه ۱۷۵

برای دعا هیچگاه دیر نیست

امام جعفر صادق علیه السلام در حدیثی پیرامون اینکه برای دعا هیچ گاه دیر نیست می‌فرمایند:

عنْ مُیَسِّرِ بْنِ عَبْدِ الْعَزِیزِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام. قَالَ قَالَ لِی یَا مُیَسِّرُ ادْعُ وَ لَا تَقُلْ إِنَّ الْأَمْرَ قَدْ فُرِغَ مِنْهُ إِنَّ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ مَنْزِلَهً لَا تُنَالُ إِلَّا بِمَسْأَلَهٍ وَ لَوْ أَنَّ عَبْداً سَدَّ فَاهُ وَ لَمْ یَسْأَلْ لَمْ یُعْطَ شَیْئاً فَسَلْ تُعْطَ یَا مُیَسِّرُ إِنَّهُ لَیْسَ مِنْ بَابٍ یُقْرَعُ إِلَّا یُوشِکُ أَنْ یُفْتَحَ لِصَاحِبِهِ.

میسر بن عبدالعزیز روایت کرد که امام جعفر صادق علیه السلام به من فرمود: ای میسر دعا کن و نگو کار از کار گذشته است، زیرا نزد خدای متعال جایگاهی هست که جز با دعا به آن نتوان رسید، اما اگر بنده‌ای دهان خود را ببندد و از خدا درخواست نکند، چیزی به او داده نمی‌شود پس دعا کن تا به تو ارزانی شود. ای میسر هیچ دری کوبیده نمی‌شود مگر اینکه روزی به روی کوبنده آن باز می‌شود.

منبع: کافی، ج ۲، ص ۴۶۶

پاداش قرض دادن

امام جعفر صادق علیه السلامدر خصوص پاداش قرض دادن در زندگی می‌فرمایند:

عنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلوات الله علیه: مَنْ أَقْرَضَ مُؤْمِناً قَرْضاً یَنْتَظِرُ بِهِ مَیْسُورَهُ کَانَ مَالُهُ فِی زَکَاهٍ وَ کَانَ هُوَ فِی صَلَاهٍ مِنَ الْمَلَائِکَهِ حَتَّی یُؤَدِّیَهُ إِلَیْهِ.

امام جعفر صادق علیه السلام از پیامبر صلوات الله علیه روایت کرد که فرمود: هرکس به مؤمنی قرضی بدهد تا هنگام توانایی به او بازگرداند؛ گویی مال خود را صدقه داده و تا زمانی که قرض گیرنده آن مال را به او بازگرداند، فرشتگان بر او درود می‌فرستند.

منبع: ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، شیخ صدوق، ص ۱۳۸

پاداش عیادت مؤمن

امام جعفر صادق علیه السلام درباره پاداش عیادت مؤمن می‌فرمایند:

عنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ: أَیُّمَا مُؤْمِنٍ عَادَ مُؤْمِناً فِی اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِی مَرَضِهِ وَکَّلَ اللَّهُ بِهِ مَلَکاً مِنَ الْعُوَّادِ یَعُودُهُ فِی قَبْرِهِ وَ یَسْتَغْفِرُ لَهُ إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهِ.

امام جعفر صادق علیه السلام فرمود: اگر مؤمنی برای رضای خدای عزوجل به عیادت مؤمن دیگر برود، خداوند فرشته‌ای از فرشتگان عیادت کننده بر او می‌گمارد که در قبر به عیادت او بیاید و تا روز قیامت برای او طلب آمرزش کند.

منبع: کافی، ج ۳، ص ۱۲۰

سه چیز که با وجود آنها ضرری به انسان نمی‌رسد

امام جعفر صادق (ع) در خصوص سه کار ایمنی‌بخش در زندگی می‌فرمایند:

عن أَبی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام: ثَلَاثٌ لَا یَضُرُّ مَعَهُنَّ شَیْ‌ءٌ الدُّعَاءُ عِنْدَ الْکَرْبِ وَ الِاسْتِغْفَارُ عِنْدَ الذَّنْبِ وَ الشُّکْرُ عِنْدَ النِّعْمَهِ.

امام جعفر صادق علیه السلامفرمود: سه چیزند که با وجود آنها ضرری به انسان نمی‌رسد:

۱. دعا هنگام اندوه

۲. طلب آمرزش هنگام گناه

۳. شکر هنگام برخورداری از نعمت.

منبع: کافی، ج ۲، ص ۹۵

سه کار نجات بخش

امام جعفر صادق علیه السلام درخصوص سه کار نجات بخش برای انسان فرموده است:

عنِ الصَّادِقِ علیه السلام قَالَ الْمُنْجِیَاتُ ثَلَاثٌ إِطْعَامُ الطَّعَامِ وَ إِفْشَاءُ السَّلَامِ وَ الصَّلَاهُ بِاللَّیْلِ وَ النَّاسُ نِیَام.

امام جعفر صادق علیه السلامفرمود: نجات دهندگان سه چیزند:

غذا دادن، بلند سلام کردن، خواندن نماز شب زمانی که مردم در خوابند.

انتهای مطلب/م.ع